Ngày 31/8/1987, Ryan Vanluchene đang đi dạo gần nhà ở Libby, bang Montana thì bị một kẻ phạm tội tình dục nhiều lần bắt cóc, tấn công tình dục và sát hại. Kẻ sát nhân gần đây đã được ân xá sớm hai năm do được đánh giá là cải tạo tốt.

Một trong những người bạn của Ryan là Shane Erickson, Giám đốc Điều hành DeliverFund, cho biết cái chết của Ryan đã thôi thúc anh hành động để bảo vệ cộng đồng và buộc bọn tội phạm phải chịu trách nhiệm với hành vi tội ác.

Shane bắt đầu theo đuổi việc bảo vệ công lý bằng cách gia nhập lực lượng thực thi pháp luật ở Montana. Sau 5 năm thực hiện công việc tuần tra, anh chuyển sang làm điều tra viên. Sau hai năm nữa, Shane được thăng chức và đảm nhận vị trí giám sát bộ phận điều tra. Shane rất thích phục vụ cộng đồng của mình ở vùng nông thôn Montana, nhưng anh mong muốn tạo ra tác động lớn hơn.

Cùng ở Montana còn có cựu sỹ quan không quân, cựu đặc vụ Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Nic McKinley. Những chuyến du lịch vòng quanh thế giới của Nic giúp anh có nhiều thông tin về nạn buôn người. “Tôi chứng kiến nạn buôn người hồi còn trong không quân. Tôi chỉ không nhận ra chính xác đó là gì… Và rồi ở CIA, khi tôi biết đó là gì, tôi thấy việc ấy xảy ra ở khắp mọi nơi”. Theo một số định nghĩa, buôn bán người là một tội ác nghiêm trọng vi phạm quyền cơ bản của con người, bao gồm: Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người khác để thực hiện hành vi chuyển giao người theo mục đích bóc lột; Sử dụng vũ lực, lừa đảo, ép buộc để kiểm soát con người nhằm mục đích bóc lột; Bóc lột con người thông qua cưỡng bức lao động, mại dâm, hoặc các hình thức bóc lột khác.

Khi Nic bỏ việc ở cơ quan công quyền, anh nhận thấy khoảng trống giữa cuộc khủng hoảng quốc tế về nạn buôn người và tình trạng thiếu nguồn lực để xử lý, trấn áp loại tội phạm này. Chính khoảng trống này đã truyền cảm hứng cho Nic thành lập DeliverFund vào năm 2014. Trên trang web của tổ chức, DeliverFund nói họ “phá vỡ thị trường buôn người toàn cầu bằng cách kết hợp nhân sự có trình độ đặc biệt với công nghệ tốt nhất, áp dụng những cách thức mới để tiếp cận và giải cứu các nạn nhân”.

Cả Nic và Shane đều rất tôn trọng các quan chức thực thi pháp luật liên bang và địa phương. Họ thừa nhận rằng chỉ các cơ quan thực thi pháp luật mới có thẩm quyền thực hiện lệnh khám xét và bắt giữ. Theo họ, điều cơ quan thực thi pháp luật thiếu là công nghệ, đào tạo và thời gian để xử lý dữ liệu tổng hợp về buôn người có sẵn trên Internet. Nic chỉ ra rằng có các cơ quan liên bang chuyên trách điều tra việc buôn bán trái phép chất ma túy (DEA) và buôn bán trái phép rượu, thuốc lá, vũ khí (ATF), tuy nhiên điều quan trọng cần lưu ý là tất cả những thứ này (ma túy, rượu, thuốc lá và súng đạn) cũng có thể được mua và bán hợp pháp. Có những quy định cụ thể về cách thức mua bán và sử dụng.

Ngược lại, theo Tu chính án thứ 13 của Hiến pháp Mỹ, hoạt động buôn người là hoàn toàn bất hợp pháp. Tuy nhiên không có cơ quan thực thi pháp luật liên bang nào được giao chuyên trách xử lý mảng tội phạm này. Theo trang web của Bộ An ninh nội địa Mỹ, cơ quan này “có các nhóm chuyên trách điều tra nạn buôn người trong các văn phòng địa phương và có nhân sự tham gia hơn 90 lực lượng đặc nhiệm chống buôn người trên toàn quốc”. Với tư cách là giám sát điều tra viên, Shane đã làm việc với Cơ quan Thực thi di trú và hải quan Mỹ (ICE) và Cục Điều tra liên bang (FBI) về các vụ buôn người, nhưng các cơ quan này chủ yếu tập trung sự chú ý vào đối tượng dễ bị tổn thương nhất là trẻ em.

Một điều tra viên làm việc trong đội đặc nhiệm của Bộ An ninh nội địa Mỹ xác nhận với tạp chí Police1 rằng phần lớn công việc điều tra của họ nhắm vào loại tội phạm buôn bán trẻ em. Khi họ thực hiện điều tra các vụ buôn người trưởng thành, đó thường chỉ là phương tiện để đạt được mục đích khác. Việc này khiến các quan chức thực thi pháp luật địa phương phải “ôm” thêm phần điều tra, xử lý các vụ buôn bán người trưởng thành, trong khi địa phương thiếu nhân lực và kinh phí.

Xuất thân là sỹ quan CIA, Nic cho rằng cơ quan thực thi pháp luật Mỹ có khả năng kết nối để chia sẻ tài nguyên và thông tin, giống như cộng đồng tình báo quốc tế. Anh cũng tin rằng cơ quan thực thi pháp luật có nhiều cơ hội tiếp cận đào tạo và công nghệ. Nic nhanh chóng nhận ra rằng cơ quan thực thi pháp luật không cần thêm người để tiến hành giám sát và thực thi các hoạt động bố ráp rầm rộ. Họ cần một cuộc tấn công bằng công nghệ.

DeliverFund đã làm việc với hơn 500 cơ quan thực thi pháp luật trên toàn nước Mỹ, cung cấp các khóa đào tạo hoặc hỗ trợ vận hành hệ thống AI. Khi một cơ quan thực thi pháp luật yêu cầu hợp tác với DeliverFund, Shane hoặc một nhân viên khác có thể triển khai đến đơn vị đó để hỗ trợ ban đầu. Các nhà phân tích của DeliverFund sẽ lùng sục các trang web quảng cáo tình dục bất hợp pháp và tham khảo chéo tất cả thông tin trong cơ sở dữ liệu do AI điều khiển của DeliverFund được gọi là P.A.T.H. (nền tảng phân tích và theo dõi những kẻ buôn người).

Khi các quan chức thực thi pháp luật liên hệ với các cô gái làm việc trên các trang web bất hợp pháp, họ có thể gửi thông tin cho DeliverFund để phân tích thêm. Với dữ liệu thời gian thực, các nhân viên thực thi pháp luật biết danh tính của nghi phạm, nạn nhân, phương tiện liên quan và lịch sử tội phạm. Dựa vào đây, các cơ quan thực thi pháp luật có thể yêu cầu bổ sung lực lượng, vũ khí và chiến thuật đặc biệt (SWAT), hỗ trợ trên không hoặc chó nghiệp vụ.

Cả Nic và Shane đều đồng ý rằng việc chỉ dựa vào việc bắt giữ những kẻ buôn bán người sẽ không thể giải quyết triệt để vấn đề này. “Tôi có thể khiến mọi kẻ buôn lậu ở Mỹ lộ sáng ngay lúc này nhưng chúng tôi không có đủ lực lượng thực thi pháp luật cũng như không có đủ công tố viên để buộc bọn tội phạm phải chịu trách nhiệm”, Shane nói với Police1.

Thực tế này đã thôi thúc các nhà sáng lập DeliverFund tìm cách giải quyết vấn đề và thiết lập quan hệ đối tác mới. DeliverFund đã phát triển mối quan hệ hợp tác với các tổ chức tài chính, nền tảng thuê nhà trực tuyến AirBnB, các hệ thống khách sạn, hãng thuê xe công nghệ Uber, dịch vụ đi chung xe Lyft và các hãng hàng không để có những biện pháp ngăn chặn những kẻ buôn người. Shane nói nếu họ không có nhân sự để bắt giữ những kẻ buôn người, DeliverFund sẽ làm việc với những đối tác kinh doanh nói trên để khiến những kẻ buôn người gần như không thể tiến hành hoạt động kinh doanh phạm pháp.

Nhưng vấn đề buôn người lớn đến mức nào, có thực sự ảnh hưởng đến người Mỹ bình thường không? Shane nói: “80% nạn nhân của nạn buôn người ở Mỹ là công dân Mỹ bị các công dân Mỹ khác buôn bán. Đây không phải là vấn đề nhập cư. Đây không phải là vấn đề của nước khác. Đây là vấn đề của nước Mỹ”. Anh cũng chia sẻ một trong những câu chuyện thành công của DeliverFund liên quan đến một gia đình có hai vợ chồng đều làm trong ngành công nghệ. Một kẻ buôn người đã tiếp cận cậu con trai nhỏ của họ thông qua tính năng trò chuyện qua trò chơi điện tử. Sau vài tháng, kẻ buôn người đã đến khu vực nơi cậu bé ở và thuyết phục cậu gặp mình ở bên ngoài. Hắn đã bắt cóc cậu bé và đưa cậu đến một bang khác. DeliverFund đã được yêu cầu trợ giúp. Các chuyên gia của DeliverFund sử dụng các kỹ năng của mình, kết hợp thuật toán P.A.T.H và nhanh chóng xác định được kẻ buôn người, chuyển thông tin cho cơ quan thực thi pháp luật. Sáng hôm sau, cảnh sát bắt được thủ phạm và giải cứu cậu bé.

Gần đây, DeliverFund đã cung cấp dịch vụ bảo vệ an ninh bằng công nghệ cao tại Las Vegas mà cụ thể là sự kiện trận chung kết giải bóng bầu dục chuyên nghiệp Mỹ (Super Bowl). Đây là sự kiện thể thao lớn nhất nước Mỹ và là một trong những sự kiện truyền hình được mong đợi nhất trên toàn thế giới. Trận Super Bowl thu hút sự quan tâm lớn từ công chúng cũng như các nhãn hàng quảng cáo. Đội ngũ DeliverFund dành 5 ngày trước khi diễn ra Super Bowl và 5 ngày sau đó xây dựng các báo cáo tình báo, gửi đến các tổ chức tài chính và cơ quan của Bộ An ninh Nội địa. Trong 10 ngày, DeliverFund đã cung cấp 453 báo cáo tình báo liên quan đến nạn buôn người ở khu vực Las Vegas.

Một trong những mục tiêu của DeliverFund là đảm bảo rằng nạn nhân của nạn buôn người không bao giờ phải đứng ra làm chứng. Do bên điều tra có nhiều bằng chứng thuyết phục, những kẻ buôn người hầu hết đều nhận tội. Tính đến nay, các vụ việc buôn người có sự tham gia phá án của DeliverFund đạt tỷ lệ kết án 100%.

Vì DeliverFund không thể có mặt ở mọi nơi cùng một lúc nên tổ chức này đã bắt đầu một chương trình mới có tên OL-X. Chương trình này là cơ hội để người dân hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật địa phương, hỗ trợ chống lại các hoạt động buôn người trong cộng đồng của họ.

Để tham gia chương trình OL-X, công dân phải nhận được chứng thực từ cơ quan thực thi pháp luật địa phương cho biết họ muốn làm việc với cá nhân hoặc nhóm công dân. Shane cho hay: “DeliverFund sau đó sẽ đến và cung cấp cho những công dân mong muốn bảo vệ công lý công nghệ và dữ liệu để họ làm những gì họ cần nhằm hỗ trợ cơ quan thực thi pháp luật tại địa phương”. Ngoài việc hỗ trợ công nghệ và dữ liệu cho các thành viên của chương trình OL-X, DeliverFund còn muốn đưa các công cụ chống buôn người đến tay mọi người dân Mỹ. Tổ chức này đã tạo ra ứng dụng HT Safeguard cho iOS và Android, hai hệ điều hành phổ biến trên điện thoại thông minh. HT Safeguard kiểm tra hoặc tra cứu thông tin về các số điện thoại và email để giúp phụ huynh giữ an toàn cho con mình. Ứng dụng này có giá 1,99 USD một tháng cho một người dùng.

Người dùng có thể xem thông tin về các huấn luyện viên của con cái, những buổi hẹn hò lãng mạn hoặc thông tin về hàng xóm thông qua ứng dụng HT Safeguard để xem liệu có mối liên hệ nào với hoạt động buôn người hay không. Sau đó, người dùng có thể nhấp vào tab “Báo cáo kết quả”, gắn thẻ dữ liệu để các nhà phân tích của DeliverFund và cơ quan thực thi pháp luật sử dụng trong tương lai.